Stage V motoren binnenvaart
Totaaloplossing van Caterpillar voor álle vermogens
September 2022, door Ben Timmerman - De binnenvaart ambities in het kader van de Green Deal zijn groot, met als ultieme ambitie een nagenoeg emissievrije en klimaatneutrale binnenvaart in 2050. De nieuwe EU Stage V wetgeving speelt een belangrijke rol in het waarmaken van deze ambitie. Hetzelfde kan gezegd worden van Caterpillar's totaaloplossing voor de binnenvaart, het EU Stage V systeem.
Stage V en de tijdelijke subsidieregeling in het kort
In de EU Stage V wetgeving is bepaald dat per 1 januari 2022 uitsluitend Stage V gecertificeerde dieselmotoren in nieuwbouwschepen geplaatst mogen worden. Vanaf 1 oktober 2022 is dat ook verplicht voor de hermotorisering van bestaande scheepsdieselmotoren.
Er is een subsidieregeling in het leven geroepen om vrijwillige hermotorisering te stimuleren en niet te wachten totdat de motor kapot gaat. Daarmee kun je 40 tot 60% van de investering terugkrijgen, met een maximaal bedrag van € 200.000 per schip. Wacht je ermee totdat de motor 'op' is en sowieso vervangen moet worden, dan krijg je dus geen subsidie. Deze 'Tijdelijke subsidieregeling verduurzaming binnenvaartschepen' vervalt per 1 januari 2026.
Caterpillar's EU Stage V systeem voor álle vermogens
Stage V gaat over de totale motorinstallatie van het schip, niet alleen over de voortstuwingsmotor. Caterpillar biedt met haar EU Stage V systeem dan ook een totaaloplossing, die beschikbaar is voor álle vermogens, van 60 tot en met 1.350 kW. Caterpillar biedt hiermee als enige een Stage V totaalprogramma aan.
De motoren zijn in de Caterpillar fabrieken in Amerika en Engeland getest & gecertificeerd en worden compleet aan Pon Power geleverd. De voortstuwingsmotor, hulpmotoren, generatorenset(s) en de eveneens door Caterpillar ontwikkelde uitlaatgas-nabehandelingsinstallatie, inclusief alle benodigde bekabeling, een Diesel Particular Filter (DPF), Selective Catalytic Reduction systeem (SCR), DEF pomp en doceersysteem. Het is één product met één garantiecertificaat.
Een centrale computer aan de motor stuurt het hele systeem aan, wat een efficiënte verbranding en een zo schoon mogelijk werkende motor over het hele gebruiksprofiel oplevert. Voor de constante bewaking en inzicht op afstand van actueel brandstofgebruik, alarmmeldingen, load factoren en te verwachten onderhoud kun je Remote Fleet Vision gebruiken.
Kortom, Caterpillar levert alles wat je nodig hebt én je hebt het gemak van één aanspreek- en servicepunt: Pon Power, de officiële Cat dealer van Nederland.
“Je krijgt emissielabel A1 als je 100% HVO tankt in een bestaande Caterpillar motorinstallatie die voldoet aan de Stage V emissie-eisen. HVO kan zonder aanpassingen gebruikt worden in Caterpillar motoren die na 1990 geproduceerd zijn.”
Wat Caterpillar's Stage V motoren uniek maakt
Wat de Stage V motoren van Caterpillar zo uniek maakt, is dat ze compatibel zijn met biobrandstoffen, de hele binnenvaart vermogensrange beslaan én in de top scoren van het Binnenvaart Emissielabel. Dit prestatielabel, wat in 2022 in werking is getreden, bestaat uit twee componenten: klimaatuitstoot (CO2) en luchtkwaliteit (NOx, PM). Het geeft een bepaalde waardering aan de emissieprestaties, waarmee ook aangepaste motoren die voldoen aan de EU Stage V emissie-eisen erkend worden.
Je krijgt emissielabel A1 als je 100% HVO tankt in een bestaande Caterpillar motorinstallatie die voldoet aan de Stage V emissie-eisen, omdat de fossiele broeikasgasemissies dan met 97% dalen. HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) kan zonder aanpassingen gebruikt worden in Caterpillar motoren die na 1990 geproduceerd zijn en is kwalitatief net zo goed als de fossiele brandstof EN590. HVO is duurder dan EN590, maar er is geen enkele aanpassing van de motor of brandstoftanks voor nodig. Heb je een Caterpillar, dan kun je er vandaag op overstappen. Diverse Cat motoren draaien wereldwijd al vele jaren op 100% HVO, net als op alle verhoudingen tussen EN590 en HVO.
De letters A tot en met E staan voor de hoeveelheid schadelijke broeikasgasemissies, zoals CO2 en methaan. De cijfers 0 tot en met 5 staan voor de emissies die de luchtkwaliteit en gezondheid verslechteren, zoals roet, koolmonoxide en stikstof. Het (voorlopig) vrijwillige labelsysteem is ingevoerd om de vergroening te stimuleren en beter zichtbaar te maken.
Alleen met volledig elektrisch varen met accu's en/of groene waterstof en brandstofcellen bereik je A0, omdat er dan geen verbrandingsmotor nodig is. De investering die hiermee gemoeid is, is echter dusdanig groot dat dit niet te vergelijken is met een nieuw of bestaand schip dat aan alle Stage V emissie-eisen voldoet.
Er wordt verwacht dat verladers dit labelsysteem zullen gaan gebruiken bij het verdelen van opdrachten. Hoe beter je label, hoe meer lading je mag vervoeren. Daarnaast wordt door de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) de mogelijkheid van een verplichte bijdrage aan een verduurzamingsfonds onderzocht. De hoogte van die bijdrage is gerelateerd aan het duurzaamheidsniveau van het binnenvaartschip. Ondernemers die hun schepen willen verduurzamen kunnen vervolgens een beroep doen op dit steunfonds.
Duurzame toekomstmuziek voor de binnenvaart
Niet alleen met een Caterpillar Stage V motorinstallatie plus 100% HVO bereik je label A1. Dat kan ook met de alternatieve brandstof groene methanol.
Een klein, maar groeiend percentage methanol wordt in plaats van uit aardgas uit hernieuwbare grondstoffen zoals biomassa geproduceerd of door middel van groene stroom, waarmee je eerst waterstof maakt en dat in een katalysator combineert met afgevangen CO2 of vrijgekomen CO2 uit biomassa. Deze methanol wordt groene methanol genoemd, omdat er door deze werkwijze sprake is van een koolstofkringloop, de natuurlijke kringloop van koolstof tussen aardoppervlak en atmosfeer.
Er wordt door Caterpillar hard gewerkt aan de ontwikkeling van methanol motoren. In 2024 moeten de eerste pilotmotoren in het veld staan. Caterpillar probeert ze zo eenvoudig mogelijk te houden en is diverse injectiesystemen aan het testen om alle voor- en nadelen van de verschillende technieken goed in beeld te krijgen.
Voor bestaande motoren worden methanol retrofit pakketten ontwikkeld. Een retrofit naar methanol is interessant omdat groene methanol net zoals 100% HVO een CO2-vrije renewable brandstof is. Daardoor krijg je een beter emissielabel, die met een eenvoudige nabehandelingsinstallatie van Caterpillar naar A1 stijgt.
Op het moment van publicatie van dit artikel, zijn er 8 nieuwbouwschepen uitgerust met Stage V motoren van Caterpillar en voor 2023 staan er al diverse nieuwbouwprojecten in de planning. De verwachting is dat deze nieuwe Stage V verbrandingsmotoren minimaal net zo lang meegaan als de voorgaande generaties motoren. Dan heb je het dus over gemiddeld 30 jaar of 100.000 draaiuren. Combineer dat met de milieuvriendelijke biobrandstof HVO en je ziet de binnenvaart al op korte termijn met volle vaart duurzaam vooruit gaan!
2050
De ultieme ambitie is een nagenoeg emissievrije en klimaatneutrale binnenvaart in 2050.
01-01-22
Per 01-01-22 mogen er uitsluitend Stage V gecertificeerde dieselmotoren in nieuwbouwschepen geplaatst worden.
01-01-26
De 'Tijdelijke subsidieregeling verduurzaming binnenvaartschepen' vervalt per 01-01-26.
60 - 1.350
Caterpillar biedt met haar EU Stage V systeem een totaaloplossing voor álle vermogens, van 60 tot en met 1.350 kW.
100%
Je krijgt emissielabel A1 als je 100% HVO tankt in een bestaande Caterpillar motorinstallatie die voldoet aan Stage V.
8
Op het moment van publicatie van dit artikel, zijn er 8 nieuwbouwschepen uitgerust met Stage V motoren van Caterpillar.
Meer weten over dit onderwerp?
Wil je meer weten over de Stage V totaaloplossing van Caterpillar? Neem dan contact op met ons via onderstaand formulier.