Is walstroom dé energieoplossing voor havens?
December 2022 - Walstroom, een (groene) energieoplossing voor in havens aangemeerde schepen, krijgt de laatste tijd terecht veel meer aandacht. Door het combineren van nieuwe technologie met verbeterde, bestaande technieken, wordt deze oplossing namelijk steeds interessanter en overheidssubsidies maken het momenteel ook nog eens financieel aantrekkelijker. Hoe werkt walstroom, waarom is het zo belangrijk en hoe ziet de toekomst van deze duurzamere energievoorziening eruit? Om antwoord te krijgen op deze vragen schuiven we aan bij Service Designer Manon van Eijkelenburg en Senior Account Manager Energy Systems Nico van den Biggelaar van Pon Power.
Hoe werkt walstroom?
“Walstroom is een elektriciteitsaansluiting aan de wal in havens,” begint Manon van Eijkelenburg. “Op varende schepen worden generatoren gebruikt om elektriciteit op te wekken, wat je in havens liever wilt vermijden, omdat op diesel draaiende motoren milieubelastend zijn en geluidsoverlast veroorzaken.”
“Het concept walstroom is niet nieuw,” vervolgt Manon. “In Nederland is het op behoorlijk wat locaties al beschikbaar voor binnenvaartschepen. Daartoe zijn er op die schepen speciale walaansluitingen geïnstalleerd waarmee ze een tijdelijke kabelverbinding kunnen leggen met de aansluiting op de wal.”
“Walstroom voor zeeschepen is echter letterlijk een andere orde van grootte. Zulke schepen kun je niet 'zomaar' aansluiten op het elektriciteitsnet van de wal. Dat zou het lokale net niet aankunnen en de benodigde zwaardere aansluitingen voor zeeschepen zijn er op dit moment ook nog niet.”
Uitstoot schadelijke stoffen verminderen en leefbaarheid verbeteren
“Wereldwijd zoeken havens naar mogelijkheden om de uitstoot van schadelijke stoffen te verminderen en de leefbaarheid in en rondom havens te verbeteren,” weet Manon. “Een goed voorbeeld daarvan is de Rotterdamse Haven. Zij schrijft in haar walstroom strategie voor 2030 dat ten minste 90% van de aangemeerde roll-on-roll-off-, offshore-, ferry- en cruiseschepen aan de walstroom moet als zij aangemeerd zijn. Waarmee de Rotterdamse Haven aansluit op de ambitieuze walstroom richtlijnen van het Europese parlement.”
“Tegelijkertijd kunnen netbeheerders de toenemende vraag naar elektriciteit niet aan,” aldus Nico van den Biggelaar, “en het electriciteitsnet waar nodig uitbreiden neemt 3 tot 7 jaar in beslag. In een aantal gebieden in Nederland zijn er dan ook al restricties voor nieuwe of zwaardere netaansluitingen waarvoor een uitbreiding van het net nodig is. De uitdaging is dus hoe we in de komende jaren de juiste hoeveelheid (groene) energie op de juiste plek beschikbaar krijgen.”
“Met walstroom wordt (groene) stroom beschikbaar gemaakt voor schepen op hun ligplaats in de haven. De generatorsets aan boord zijn dan uitgeschakeld, waardoor er minder schadelijke stoffen vrijkomen. Walstroom heeft dus direct een positief effect op zowel het milieu als de geluidsoverlast.”
Waarom is walstroom zo belangrijk?
Nico: “Het is duidelijk dat de milieuregelgeving in havens steeds strenger wordt en dat tegelijkertijd de druk op het elektriciteitsnet toeneemt. Dat vraagt om nieuwe, duurzamere energieoplossingen voor schepen die onze havens aandoen. Walstroom is één van die oplossingen en dus heel belangrijk in het kader van de energietransitie.”
“Met walstroom wordt (groene) stroom beschikbaar gemaakt voor schepen op hun ligplaats in de haven, óók als de netaansluiting tekort komt. De generatorsets aan boord zijn dan uitgeschakeld, waardoor er minder koolstofdioxide (CO2), zwaveloxiden (SO2), stikstofoxiden (NOx) en fijnstof (PM) uitgestoten worden. Walstroom heeft dus direct een positief effect op zowel het milieu als de geluidsoverlast.”
“De samenstelling van een walstroom power unit is afhankelijk van de locatie. Hij kan bijvoorbeeld bestaan uit een hybride container met een batterijpakket, zonnepanelen en een generator die op HVO of waterstof draait.
“Pon Power beseft dat terminals en rederijen behoefte hebben aan een flexibele walstroom oplossing, omdat de mogelijkheden per havenlocatie verschillen. Maar we houden ook rekening met de toekomst. Een walstroom oplossing die nu én morgen werkt, is maatwerk. Met die insteek zijn wij dan ook volop in gesprek met stakeholders.”
Flexibele walstroom oplossing
Manon: “Pon Power beseft dat terminals en rederijen behoefte hebben aan een flexibele walstroom oplossing, omdat de mogelijkheden per havenlocatie verschillen. Maar we houden ook rekening met de toekomst. De verwachting is tenslotte dat de druk op het elektriciteitsnet alleen maar groter zal worden door de toenemende elektrificatie en decentralisatie van energiesystemen. Een walstroom oplossing die nu én morgen werkt, is maatwerk. Met die insteek zijn wij dan ook volop in gesprek met stakeholders.”
Walstroom heeft de toekomst
“Er komen steeds meer oplossingen voor het opwekken van groene energie,” weet Manon. “Dat heeft ook een positief effect op de inzet van walstroom. Daarnaast stuurt regelgeving aan op het verplicht gebruiken van walstroom. Straks móet je dus wel, maar de overheid helpt, want er worden tientallen miljoenen euro’s aan subsidie beschikbaar gesteld voor projecten die een positief effect hebben op het milieu, waaronder walstroom.”
“Wat de energietransitie in de havens ook versnelt, is het samenkomen van partijen binnen de energiesector, om gezamenlijk oplossingen te ontwikkelen en aan te bieden,” vult Nico aan. “Denk daarbij onder andere aan slimme batterij management systemen. Die maken het businessmodel aantrekkelijker, omdat je dan stroom kunt terugleveren aan het elektriciteitsnet op de meest gunstige momenten.”
“Gezien de technologische ontwikkelingen, de focus op het versnellen van de energietransitie en de faciliterende rol van de overheid, denken wij dat walstroom een duurzame én haalbare oplossing is voor de havens van de toekomst,” besluiten Manon en Nico.
Wil je meer weten over de ontwikkelingen rondom walstroom en de subsidiemogelijkheden? Download dan ons e-book!
Vragen of persoonlijk advies?
Neem gerust contact op met Nico van den Biggelaar
We kunnen ons voorstellen dat je na het lezen van dit artikel nog vragen hebt. Wil je weten wat we voor jou kunnen betekenen neem dan gerust contact met ons op.
